Jeugdige Crimineel

Grietje Pieters Snip:  *12-06-1788   +24-09-1837

Op 9 April 1807 wordt Grietje Pieters Snip gearresteerd voor diefstal uit het huis van Johannes Tonnis en zijn vrouw Jeltje Martens, woonachtig op het Oosterzand onder Oldekerk.

Volgens de gedupeerden zijn gestolen:  Een geel gestreepte vrouwenrok, een blauw gestipte vrouwen bloes, een rode doek, een nieuw vlassen Laken, twee gouden haken, een zilveren melk lepeltje en vier metworsten. De dader zou binnen gekomen zijn door inbraak via een gevel glas. Getuigen verklaren Grietje in de omgeving gezien te hebben in bezit van een pakje.

Bij haar verhoor verklaart Grietje onschuldig te zijn. Het pakje wat zij bij zich had, bevatte kleren van haar zelf. Zij had kort daar voor ontslag genomen als meid bij Hindrik Meijers en zijn vrouw en had haar eigen kleren toen mee genomen.

Ook wordt Elske Karsten, de weduwe van Jan Jacobs Koenes, woonachtig in de Holm onder Tolbert gearresteerd, wegens medeplichtigheid en heling.

Tijdens het proces van de plaatselijke gerechten in het Westerkwartier (Procesnummer 624 Groninger Archieven) worden eerst de gedupeerden ondervraagd en daarna diverse getuigen. Dezen verklaren o.a. dat zij op de dag, voor de tijd van de diefstal, Grietje wel gezien hebben, maar dat, voor zover zij weten, Grietje dan geen pakje bij zich had.

Grietje blijft de diefstal eerst ontkennen, maar als zij samen met Elske Karsten moet getuigen, die beweert gewoon wat kleren van Grietje hebben gekocht zonder te weten, dat deze gestolen waren, verklaart zij dat Elske wel degelijk op de hoogte was.

De straf voor Grietje is pittig. Zij wordt veroordeeld tot “te worden gegeseld met roeden” en zes jaren tuchthuis. Daarnaast wordt ze voor zes jaar verbannen “buiten Stad en Lande Groningen”

Ook in het tuchthuis gaat het niet goed met Grietje.

In de Groninger Archieven worden ook stukken gevonden van de Hoge Justitiekamer (1444-1811) nummer 2118 betreffende Grietje Snip en Grietje Wessels wegens baldadigheid in het tuchthuis. De gevolgen hiervan zijn mij nu nog onbekend.

Opvallend in deze archieven is dat hier al (1807 resp. 1808) de naam Snip genoemd wordt, niet allen bij Grietje, maar ook bij haar vader Pieter Popkes Snip en haar ooms, Wieger Popkes Snip en Cornelis Popkes Snip.

Grietje was in verdere archieven moeilijk te vinden. Wel blijkt uit een memorie van successie (overlijden van haar oom Berend Hendriks Schuurmans) uit 1827 dat zij dan in Donderen (Dr) woont. (dus buiten de provincie Groningen)

In het overlijdensregister van Vries is kortgeleden (30 oktober 2015) het overlijden van Grietje gevonden. Zij blijkt op 24 september 1837 in het huis van bewaring in Zwartsluis (Ov) te zijn overleden. Zij staat daar genoteerd als Grietje Peters Snippe, geboren te Leek (Gr)

Paul Snip